- 03142643184
- دفتر فروش :اصفهان - نجف آباد - خیابان شریعتی شرقی سه راه فرهنگ ساختمان اداری نگین
- آدرس کارخانه :اصفهان _کوهپایه _شهرک صنعتی کوهپایه _فاز۲ توسعه_نبش خیابان نوزدهم _ روبه روی کاشی تاج سرام
کاهش شوری خاک با انفوریک اسید یکی از مؤثرترین روش‌های اصلاح خاک‌های شور و قلیایی است. در این مقاله با ۵ روش علمی و کاربردی برای کاهش EC، سدیم و بهبود ساختار خاک آشنا شوید.
افزایش شوری و تجمع سدیم در خاک یکی از اصلی‌ترین چالش‌های کشاورزی در مناطق خشک و نیمه‌خشک است. این پدیده باعث کاهش نفوذپذیری آب، تخریب ساختار خاک و افت شدید عملکرد محصولات می‌شود. یکی از مؤثرترین و نوین‌ترین راهکارها برای حل این مشکل، استفاده از انفوریک اسید (Urea Sulfate) است.
کاهش شوری خاک با انفوریک اسید نه‌تنها به بهبود شرایط شیمیایی و فیزیکی خاک کمک می‌کند، بلکه باعث افزایش بهره‌وری آبیاری و جذب بهتر عناصر غذایی نیز می‌شود. در این مقاله به بررسی پنج روش علمی برای استفاده مؤثر از انفوریک اسید در کاهش شوری خاک می‌پردازیم.
انفوریک اسید ترکیبی از اوره و اسید سولفوریک است که همزمان نقش منبع نیتروژن و ماده اسیدی اصلاح‌کننده خاک را ایفا می‌کند. این ترکیب با آزادسازی یون‌های H⁺، سدیم موجود در خاک را از سطح ذرات رُسی جدا کرده و آن را از ناحیه ریشه خارج می‌کند.
به این ترتیب، کاهش شوری خاک با انفوریک اسید از طریق تبادل یونی و شست‌وشوی سدیم اتفاق می‌افتد. این فرآیند باعث بهبود ساختار خاک و افزایش قابلیت جذب آب می‌شود.
| ماده اصلاح‌کننده | نوع اثرگذاری | کاهش EC خاک | سرعت اثر | ماندگاری |
|---|---|---|---|---|
| انفوریک اسید | اسیدی، کاهنده سدیم و قلیا | بسیار زیاد | سریع (۱–۲ هفته) | متوسط |
| ژیپس کشاورزی | تبادل یونی با سدیم | زیاد | متوسط | بلندمدت |
| گوگرد عنصری | کاهش تدریجی pH | متوسط | کند (۳–۶ ماه) | طولانی |
| اسید فسفریک | اصلاح خاک و تأمین فسفر | زیاد | سریع | کوتاه |
همان‌طور که مشاهده می‌شود، انفوریک اسید یکی از سریع‌ترین و مؤثرترین گزینه‌ها برای کاهش شوری خاک محسوب می‌شود.
افزودن مقدار کنترل‌شده از انفوریک اسید به سیستم آبیاری قطره‌ای یا بارانی باعث اسیدی شدن آب و آزادسازی یون‌های سدیم می‌شود. این روش باعث کاهش فوری EC خاک و بهبود جذب آب در ناحیه ریشه می‌گردد.
وقتی انفوریک اسید با کودهایی مثل اوره یا نیترات آمونیوم ترکیب می‌شود، علاوه بر تأمین نیتروژن، اثر اصلاح‌کنندگی خاک هم افزایش می‌یابد. این روش در اراضی شور بسیار مؤثر است و به بهبود جذب فسفر کمک می‌کند.
بعد از مصرف انفوریک اسید، باید آبیاری سنگین انجام شود تا سدیم آزادشده از خاک شسته شود. این عمل کلیدی‌ترین بخش در کاهش شوری خاک با انفوریک اسید است و از بازگشت مجدد نمک‌ها جلوگیری می‌کند.
کاربرد دوره‌ای انفوریک اسید باعث حفظ pH خاک در محدوده بهینه (۶ تا ۷) می‌شود. در این حالت، عناصر ریزمغذی مانند آهن، روی و منگنز در دسترس گیاه قرار می‌گیرند.
افزودن مواد آلی مانند کود دامی پوسیده یا کمپوست در کنار انفوریک اسید، تبادل یونی خاک را بهبود می‌دهد. این ترکیب، اثر بلندمدت‌تری در کاهش شوری خاک با انفوریک اسید ایجاد می‌کند و ساختار خاک را تثبیت می‌نماید.
کاهش EC خاک تا ۳۰٪ طی ۲ تا ۳ هفته
کاهش سدیم تبادلی (ESP) تا ۴۰٪
افزایش نفوذپذیری و تهویه خاک
کاهش pH خاک‌های آهکی
آزادسازی عناصر غذایی محبوس در خاک
نتایج تحقیقات نشان داده‌اند که استفاده منظم از انفوریک اسید در زمین‌های شور باعث افزایش راندمان آبیاری و بهبود رشد گیاهان حساس به شوری مانند گوجه‌فرنگی، خیار و سیب‌زمینی می‌شود.
استفاده از دستکش و ماسک هنگام کار الزامی است.
از تماس مستقیم اسید با برگ و ساقه گیاه خودداری شود.
دوز مصرف بسته به بافت خاک (سبک یا سنگین) متفاوت است.
در خاک‌های بسیار قلیایی، تکرار استفاده هر سه ماه یک‌بار توصیه می‌شود.
| مزیت | توضیح |
|---|---|
| افزایش عملکرد محصول | بهبود رشد گیاهان و کاهش تنش شوری |
| صرفه‌جویی در آب | افزایش نفوذ و جذب آب |
| کاهش هزینه کوددهی | ترکیب خاصیت تغذیه‌ای و اصلاحی در یک ماده |
| بهبود کیفیت خاک | ماندگاری اثر اصلاحی در بلندمدت |
۱. انفوریک اسید چیست و از چه ترکیباتی ساخته می‌شود؟
(لینک به مقاله انفوریک اسید چیست؟)
۲. آیا استفاده از انفوریک اسید برای همه خاک‌ها مناسب است؟
(لینک به مقاله کاربرد انفوریک اسید در کشاورزی)
کاهش شوری خاک با انفوریک اسید روشی علمی و کارآمد برای احیای زمین‌های شور و قلیایی است. این ماده با کاهش سدیم، بهبود pH و افزایش نفوذپذیری، خاک را به حالت طبیعی و حاصل‌خیز بازمی‌گرداند. با رعایت دوز مصرف و اجرای آبیاری مناسب، می‌توان شاهد بهبود قابل‌توجه در رشد گیاه و افزایش عملکرد محصولات بود.
بنابراین اگر به دنبال اصلاح سریع و مؤثر خاک شور هستید، انفوریک اسید بهترین گزینه برای شماست.
