- 03142643184
- دفتر فروش :اصفهان - نجف آباد - خیابان شریعتی شرقی سه راه فرهنگ ساختمان اداری نگین
- آدرس کارخانه :اصفهان _کوهپایه _شهرک صنعتی کوهپایه _فاز۲ توسعه_نبش خیابان نوزدهم _ روبه روی کاشی تاج سرام
پشم سنگ بهعنوان یکی از پرکاربردترین و مؤثرترین مواد عایق در صنعت ساختمان و تأسیسات، نقش کلیدی در کنترل دما، کاهش مصرف انرژی و افزایش دوام سازهها دارد. در مقابل، عایقهای پلیمری مانند پلییورتان (PUR)، پلیاستایرن (EPS و XPS) و همچنین عایقهای سلولزی از جمله گزینههای دیگر هستند که در پروژههای مختلف استفاده میشوند.
در این مقاله از سایت سپاهان عایق فرداد، قصد داریم با مقایسه عملکرد حرارتی پشم سنگ با عایقهای پلیمری و سلولزی، مزایا، محدودیتها و تفاوتهای فنی آنها را بررسی کنیم تا مشخص شود چرا پشم سنگ همچنان بهترین گزینه برای عایقکاری حرارتی و صوتی ساختمانها به شمار میرود.
عملکرد حرارتی، به توانایی یک ماده برای کاهش انتقال گرما گفته میشود. هرچه یک عایق، هدایت حرارتی پایینتری داشته باشد، عملکرد حرارتی بهتری دارد.
ضریب هدایت حرارتی (Thermal Conductivity) که با نماد λ (لامبدا) شناخته میشود، واحد اندازهگیری این ویژگی است و هرچه مقدار آن کمتر باشد، عایق قویتر است.
| نوع عایق | ضریب هدایت حرارتی (W/m·K) | مقاومت در برابر آتش | جذب صدا | پایداری در برابر رطوبت | طول عمر متوسط | قیمت نسبی |
|---|---|---|---|---|---|---|
| پشم سنگ | 0.035 تا 0.045 | بسیار بالا (غیرقابل اشتعال) | بسیار عالی | مقاوم | بیش از ۵۰ سال | متوسط |
| عایق پلیمری (XPS, PUR) | 0.028 تا 0.035 | متوسط (قابل اشتعال) | ضعیف | بسیار مقاوم | حدود ۳۰ سال | بالا |
| عایق سلولزی | 0.040 تا 0.050 | متوسط تا ضعیف | خوب | ضعیف | حدود ۲۰ سال | پایین |
یکی از دلایل اصلی استفاده گسترده از پشم سنگ، پایداری عملکرد حرارتی آن در دماهای بالا و پایین است. برخلاف عایقهای پلیمری که در دماهای بالا تغییر شکل داده یا ذوب میشوند، پشم سنگ حتی در دمای ۷۵۰ تا ۱۰۰۰ درجه سانتیگراد نیز خاصیت عایق بودن خود را حفظ میکند.
عایقهای پلیمری مانند پلییورتان (PUR) یا پلیاستایرن (EPS) ضریب هدایت حرارتی پایینتری دارند، اما این ویژگی تنها در دماهای معمولی مؤثر است. زمانی که در معرض حرارت زیاد یا آتش قرار بگیرند، ساختارشان تخریب میشود.
در مقابل، پشم سنگ از الیاف طبیعی بازالت و مواد معدنی تشکیل شده و پایداری بالایی دارد. به همین دلیل در صنایع پتروشیمی، پالایشگاهها و ساختمانهای صنعتی که دمای محیط بالا است، بهترین انتخاب محسوب میشود.
🔗 پیشنهاد مطالعه: افزایش عمر ساختمان با عایقکاری پشم سنگ
یکی از بزرگترین مزایای پشم سنگ نسبت به عایقهای پلیمری و سلولزی، مقاومت استثنایی آن در برابر آتش است. پشم سنگ غیرقابل اشتعال است و حتی در تماس مستقیم با شعله، دود یا گاز سمی تولید نمیکند.
در مقابل، عایقهای پلیمری معمولاً از مواد نفتی ساخته شدهاند و در زمان آتشسوزی میتوانند دود سمی تولید کنند که خطر خفگی و گسترش آتش را افزایش میدهد. عایق سلولزی نیز از الیاف گیاهی ساخته شده و اگرچه با مواد ضدحریق پوشانده میشود، اما همچنان نسبت به پشم سنگ ایمنی پایینتری دارد.
به همین دلیل، در پروژههای ساختمانی با اولویت ایمنی مانند بیمارستانها، مدارس و ساختمانهای بلندمرتبه، پشم سنگ بهترین گزینه برای عایقکاری حرارتی و صوتی است.
🔗 مطالعه مرتبط: تفاوت بین پشم سنگ و پشم شیشه
یکی از ویژگیهای منحصربهفرد پشم سنگ، ساختار فیبری و متخلخل آن است که باعث جذب مؤثر صدا میشود. این ساختار باعث میشود که امواج صوتی درون الیاف پخش شده و انرژی آنها کاهش یابد.
در حالی که عایقهای پلیمری مانند فوم XPS و پلیاتیلن، بهدلیل ساختار سلول بسته، در جذب صدا عملکرد ضعیفی دارند و معمولاً تنها بهعنوان عایق حرارتی استفاده میشوند.
عایق سلولزی عملکرد بهتری نسبت به فومها دارد، اما باز هم در مقایسه با پشم سنگ، توانایی جذب صدا و کنترل نویز پایینتری دارد.
بنابراین برای فضاهایی مانند استودیوها، اتاق کنفرانس، سالنهای سینما و ساختمانهای مسکونی، استفاده از پشم سنگ تختهای یا پتویی بهترین گزینه است.
🔗 برای آشنایی بیشتر بخوانید: بهترین عایق صدا برای ساختمان
در محیطهای مرطوب، رفتار هر نوع عایق متفاوت است. عایقهای پلیمری مانند XPS مقاومت بالایی در برابر جذب آب دارند، اما در برابر بخار آب یا نفوذ گازها چندان مؤثر نیستند.
در مقابل، پشم سنگ ذاتاً آبگریز نیست اما با پوششهای ضدرطوبت (مثل فویل آلومینیوم یا فایبرگلاس) میتواند مقاومت بالایی در برابر رطوبت و کپک از خود نشان دهد.
همچنین پشم سنگ در صورت مرطوب شدن، پس از خشک شدن دوباره عملکرد حرارتی خود را بازیابی میکند؛ ویژگیای که در عایقهای سلولزی وجود ندارد.
🔗 مقاله مرتبط: عایقکاری مخازن فلزی با پشم سنگ
از دیدگاه پایداری، پشم سنگ یکی از بادوامترین عایقهای موجود است. این ماده نه فشرده میشود، نه تجزیه، و نه از بین میرود. در شرایط مناسب، عمر مفید آن بیش از ۵۰ سال است، بدون کاهش عملکرد.
در مقابل، عایقهای پلیمری ممکن است با گذشت زمان دچار افت ضخامت یا تغییر شکل شوند. عایق سلولزی نیز بهدلیل پایه آلی، در معرض پوسیدگی و حمله قارچ و حشرات است.
از سوی دیگر، پشم سنگ یک عایق غیرسمی و دوستدار محیطزیست است که پس از پایان عمر مصرف، میتواند بازیافت شود.
اگرچه قیمت اولیه پشم سنگ کمی بالاتر از عایق سلولزی است، اما با توجه به طول عمر، مقاومت حرارتی بالا و کاهش هزینههای انرژی در طول زمان، کاملاً مقرونبهصرفه محسوب میشود.
از نظر زیستمحیطی نیز تولید پشم سنگ با ضایعات کم، بازیافتپذیری بالا و عدم تولید گازهای سمی در زمان استفاده همراه است.
در مقابل، تولید عایقهای پلیمری نیازمند مواد پتروشیمیایی است که اثرات زیستمحیطی بالایی دارد و بازیافت آنها دشوار است.
| ویژگی | پشم سنگ | عایق پلیمری | عایق سلولزی |
|---|---|---|---|
| مقاومت حرارتی | بسیار خوب | عالی در دماهای پایین | متوسط |
| مقاومت در برابر آتش | عالی | ضعیف | ضعیف تا متوسط |
| جذب صدا | بسیار خوب | ضعیف | خوب |
| مقاومت در برابر رطوبت | خوب با پوشش مناسب | عالی | ضعیف |
| سازگاری زیستمحیطی | بالا | پایین | متوسط |
| دوام و طول عمر | بسیار بالا | متوسط | پایین |
بر اساس مقایسه فنی انجامشده، پشم سنگ در اغلب شاخصهای عملکردی، گزینهای برتر نسبت به عایقهای پلیمری و سلولزی است.
این عایق معدنی علاوه بر عملکرد حرارتی پایدار، در برابر آتش، صدا و زمان نیز مقاومت بینظیری دارد.
در حالی که عایقهای پلیمری تنها در برابر رطوبت مزیت دارند و عایق سلولزی بیشتر برای محیطهای خشک مناسب است، پشم سنگ انتخابی هوشمندانه برای ساختمانهای مسکونی، صنعتی، پتروشیمی و حتی گلخانهها است.
